หม้อใส่กระดูกสมัยอยุธยา “เจาะรู”  เพื่อให้วิญญาณเข้าออก?

หม้อใส่กระดูกสมัยอยุธยา “เจาะรู”  เพื่อให้วิญญาณเข้าออก?

            จากการขุดค้นวัดโบราณหลายแห่งในบริเวณเมืองเก่าอยุธยา นักโบราณคดีมักพบภาชนะดินเผาบรรจุกระดูกมนุษย์ถูกฝังอยู่โดยรอบอาคารในวัด ซึ่งเป็นพิธีกรรมหลังความตาย ที่หลังจากมีการเผาศพเรียบร้อยแล้ว ญาติจะนำกระดูกมาใส่ในภาชนะดินเผาแล้วนำมาฝังไว้รอบอาคารต่างๆ ของวัด

            ปัญญาภรณ์ พราหมณ์โต อธิบายไว้ในงานวิจัยว่า ภาชนะดินเผาเหล่านี้มีหลายแบบ ทำมาจากจากเตาท้องถิ่น เตาศรีสัชนาลัย สุโขทัย บ้านบางปูน และมาจากจีน ญี่ปุ่น แต่ที่น่าสังเกตคือมีภาชนะดินเผากลุ่มหนึ่ง พบว่ามีการเจาะรูไว้ที่ก้นภาชนะ จำนวนรูแตกต่างกันไป มากบ้าง น้อยบ้าง

            เหตุผลของการเจาะรูดังกล่าวนี้ ปัจจุบันยังไม่มีคำตอบที่แน่ชัด แต่มีการเสนอว่า อาจทำขึ้นตามความเชื่อว่า เพื่อให้เป็นรูสำหรับวิญญาณของผู้เสียชีวิตเข้าออกได้ ซึ่งคติทำนองนี้ ปัจจุบันยังพบได้ในชุมชนบางแห่งในอีสาน

            ภาชนะดินเผาเจาะรูแบบนี้ พบมาแล้วตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ รวมทั้งยังพบในสุโขทัย เช่น พบจากการขุดค้นที่วัดโบสถ์ เมืองบางขลัง

(ที่มาภาพ : การศึกษาภาชนะดินเผาบรรจุอัฐิ บริเวณเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา) 

อ่านรายละเอียดได้ใน การศึกษาภาชนะดินเผาบรรจุอัฐิ บริเวณเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา สาขาโบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์ ,2556 โดยปัญญาภรณ์ พราหมณ์โต  

คลิก http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?id=0000009270