พุทธประวัติ ตอนไหนจริง ตอนไหนแต่ง?
พุทธประวัติ ตอนไหนจริง ตอนไหนแต่ง?
พุทธประวัติเป็นวรรณกรรมสรรเสริญพระพุทธเจ้าชนิดหนึ่ง ซึ่งปัจจุบันยังไม่ทราบแน่ชัดว่า เรื่องราวในพุทธประวัติตอนใดเป็นเรื่องจริง ตอนใดเป็นเรื่องแต่งเสริมขึ้น
ช่อง Farose Channel เสนอรายการ “พระพุทธเจ้าคือใคร เรื่องไหนจริง เรื่องไหนแต่ง” โดยนำเสนอว่า เรื่องราวในพุทธประวัติเป็นโครงเรื่องเก่าแก่เหมือนกับโครงเรื่องของพระประวัติของพระพุทธเจ้าวิปัสสี ซึ่งอาจประกอบขึ้นจากทั้งเรื่องจริงและเรื่องแต่งเสริมขึ้น
ทฤษฎีทางวรรณกรรม มีหลักเกณฑ์อยู่ประการหนึ่งในการตรวจสอบว่าเรื่องราวในวรรณกรรมสรรเสริญตอนใดควรเป็นเรื่องจริง โดยใช้หลัก “Criterion of Embarrassment” หรือ เกณฑ์ที่น่าอับอายกระอักกระอ่วนใจ โดยพิจารณาว่าหากเรื่องราวที่ถูกนำเสนอตอนใด นำเสนอเรื่องที่ดูเหมือนจะเป็นเรื่องกระอักกระอ่วนน่าอับอาย อาจเป็นไปได้ว่าเรื่องราวนั้นเป็นเรื่องจริง เนื่องจากปกติแล้ววรรณกรรมสรรเสริญมักจะบรรจุเรื่องราวที่เป็นด้านบวกเท่านั้น เรื่องตามเกณฑ์ดังกล่าวนี้ที่ปรากฏในพุทธประวัติมีเช่น เรื่องอาการอาพาธของพระพุทธเจ้าภายหลังเสวยสุกรมัทวะ เรื่องการสิ้นพระชนม์ของพระนางมหามายาภายหลังเจ้าชายสิทธัตถะประสูติได้ 7 วัน ความลังเลในการเผยแผ่ธรรม
ดูรายละเอียดของเรื่องนี้ได้ในรายการเสน่ห์นางชี ตอน “พระพุทธเจ้าคือใคร เรื่องไหนจริง เรื่องไหนแต่ง” ทาง Farose Channel
