“เรือนผี” สมัยก่อนประวัติศาสตร์ สร้างคร่อมหลุมฝังศพ
จากการขุดค้นหลุมฝังศพสมัยก่อนประวัติศาสตร์หลายแห่งในไทย ได้พบร่องรอยว่าเคยมีการปักเสาลงบนหลุมศพ เดิมนักโบราณคดีได้สันนิษฐานว่าเสาเหล่านี้ อาจคือเสาของบ้านเรือนของคนยุคก่อนประวัติศาสตร์ ซึ่งเมื่อมีเครือญาติเสียชีวิต ก็จะนำร่างมาฝังไว้ที่ใต้เรือนของตน
อย่างไรก็ตาม สุจิตต์ วงษ์เทศ ได้เสนอข้อคิดใหม่ไว้ในหนังสือ “ศาสนาผี” สำนักพิมพ์มติชน ว่า สิ่งก่อสร้างที่อยู่ปลูกอยู่เหนือหลุมฝังศพเหล่านี้ อาจไม่ใช่บ้านเรือนที่อยู่อาศัยอย่างที่เคยเข้าใจกัน แต่น่าจะหมายถึง “เฮือนแฮ่ว” ซึ่งเป็นเรือนจำลองที่สร้างขึ้นคร่อมทับบนหลุมฝังศพ เป็น “เรือนผี” เพื่อให้ผีขวัญเจ้าของโครงกระดูกที่ถูกฝังอยู่ด้านใต้นั้นได้ใช้งานเหมือนในชีวิตจริง ซึ่งประเพณีพิธีศพเช่นนี้ ยังคงพบร่องรอยหลงเหลืออยู่ในชุมชนผู้ไทในเวียดนาม
(ที่มาภาพ https://www.penn.museum/documents/publications/expedition/37-2/Behind.pdf)