สืบค้นอายุ “พระมหามัยมุนี” สร้างขึ้นเมื่อ 1,500 ปีก่อน

สืบค้นอายุ “พระมหามัยมุนี” สร้างขึ้นเมื่อ 1,500 ปีก่อน
                พระมหามัยมุนี คือพระพุทธรูปทรงเครื่องขนาดใหญ่ ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ในเมืองมัณฑเล เป็นพระพุทธรูปที่ได้รับการยกย่องให้มีความสำคัญสูงสุดของพม่า
                ตำนานปรัมปราเล่าประวัติที่มาของพระมหามัยุมนีไว้อย่างพิศดาร โดยอธิบายประวัติการสร้างไว้ว่ามีอายุถึง 2 พันปี ซึ่งขัดแย้งกับหลักฐานอื่นๆ และไม่น่าจะเป็นจริง การเขียนตำนานขึ้นอย่างเกินเลยความจริงเช่นนี้ พบได้ทั่วไปในภูมิภาคนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างคุณค่าให้แก่องค์พระพุทธรูปว่ามีความสำคัญมาอย่างยาวนาน มากกว่าพระพุทธรูปองค์อื่นใดในพม่า รวมทั้งยังช่วยเสริมสร้างความศักดิ์สิทธิ์ให้แก่องค์พระพุทธรูปให้มีมากยิ่งๆ ขึ้นด้วย
                อย่างไรก็ตาม จากการศึกษารูปแบบศิลปกรรมของพระมหามัยมุนี โดยสุระ พิริยะสงวนพงศ์ นักวิจัยประจำสถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ทำให้พบว่าพระมหามัยมุนีได้รับการสร้างขึ้นเมื่อพุทธศตวรรษที่ 10-11 หรือราว 1,500 ปีมาแล้ว ณ อาณาจักรยะไข่ ซึ่งปัจจุบันตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของพม่า แล้วต่อมาได้รับการอัญเชิญมายังเมืองมัณฑเลในปัจจุบัน
                สุระ พิริยะสงวนพงศ์ อธิบายอีกว่า ต่อมาในพุทธศตวรรษที่ 21-22 หรือในสมัยมเย่าก์อูตอนกลาง จึงมีการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ ซึ่งรูปแบบที่ได้รับการบูรณะในสมัยนี้ ส่วนใหญ่ได้ดำรงสืบทอดรูปแบบมาดังที่เห็นในปัจจุบัน

อ่านรายละเอียดของเรื่องนี้และประเด็นที่น่าสนใจอื่นๆ ได้อีกในหนังสือเรื่อง “พระมหามัยมุนีและเจดีย์สำคัญในพม่า” เขียนโดย สุระ พิริยะสงวนพงศ์ ผลิตโดยสำนักพิมพ์มิวเซียมเพรส